Anasayfa
Perikardit kalbi saran dış zarın (penkart) iltihabıdır. Kalp dış zarı iltihabı akut ya da kronik olabilir.
Akut kalp dış zarı iltihabı, kalbi saran ve çok ince iki katmandan oluşan kalp dış zarının akut iltihabıdır. İki katman arasında bir boşluk vardır. Buna kalp dış zarı boşluğu denir. Birbirine yapışık gibi duran katmanlan, yüzeylerini nem li tutan çok az miktardaki bir sıvı ayırır. Bu sıvının varlığı kalbin kasılma ve gevşeme hareketleri sırasında katmanların birbirleri üzerinde kolayca kayabilmelerini sağlar. Akut kalp dış zarı il tihabında, iki katman arasında belirgin miktarda sıvı birikmesi kalbin çalışma sını önemli ölçüde engeller. Bunun so nucunda eksüdalı kalp dış zan iltihabı tablosu gelişir. Bazı olgularda, kalp dış zan iltihabı katmanlar arasında sıvı artı şı oluşmadan ortaya çıkar. Buna kuru kalp dış zan iltihabı denir.
Nedenleri
Kalp dış zan iltihabı değişik hastalıkla rın gidişi sırasında ortaya çıkabilir. Ama en çok romatizmal ateş ve ikincil olarak verem sırasında görülür. Akut eklem romatizmasında kalpteki bozuk luk genellikle kalp dış zarıyla sınırlı kalmaz; bütün kalbe yayılır. Beklenme dik bir biçimde başlar, birlikte akut ek lem romatizmasının başka belirtilen ve yaygın eklem ağrıları görülür.
Vereme bağlı kalp dış zan iltihabı ise genellikle akciğer zarı iltihabıyla birlikte görülür. Verem mikrobu (Koch basili) doğrudan kalbe yerleşmez, ama her zaman bir enfeksiyon odağından kana karışıp kalp yoluyla vücuda yayı lır. Söz konusu olgularda hastalık sin sice başlar ve yavaş ilerler. Bu durum da kalp yeni koşullara uyum sağlayabi lir. Böylece aniden gelişen olgularda hastanın ölümüne neden olabilecek akut kalp yetmezliği tablosu ortaya çıkmaz Kalp dış zarı iltihabı virüs ya da bakteri kökenli başka enfeksiyon hastalıkla rının bir komplikasyonu olarak da gelişe bilir. Bunlar arasında, akciğer iltihabı, bronş-akciğer iltihabı, loğusalık humma sı, yılancık, osteomiyelit (kemik iltihabı), beyin zarı iltihabı, bruselloz sayılabilir.
Zehirleyici ve tahriş edici etkenler de enfeksiyon etkenleri gibi kalp dış zanrı iltihabına yol açabilir; enfeksiyon kö kenli olmadıkları için aseptik kalp dış zan iltihabı adı verilen bu hastalıkların başlıcalan şunlardır:
Üremik kalp dış zan iltihabı. Kandaki azot düzeyini belirgin biçimde yüksel ten böbrek hastalıklan sırasında ortaya çıkar (kronik böbrek iltihabı, nefroskle-roz[böbrek dokusunun sertleşmesi], po-Hkistik böbrek).
Epistenokardiyak kalp dış zan iltiha bı. Kalp dış zarına en yakın kalp kası katmanına yerleşen kalp enfarktüsü ol gularında görülür.
Lenfosarkom ya da lenfogranülom gibi mediyastin (göğsün merkezinde iki akci ğer arasındaki boşluk) tümörlerinin ya yılmasına bağlı kalp dış zan iltihabıdır.
Işın kalp dış zarı iltihabı. Göğüs boşluğundaki organlarda görülen hastalıkların (tiroit bezinin aşırı çalışması, lenfogra nülom, meme ya da yemek borusu tümoru vb) ışınla tedavisi sırasında gelişir. Virüse bağlı olduğu sanılan ama kö keni hâlâ tam olarak bilinemeyen iyi huylu akut kalp dış zan iltihabı ise daha çok gençlerde, özellikle erkeklerde gö rülür. Genellikle bir solunum yolu en feksiyonu (farenjit ,yutak iltihabı, trakeit soluk borusu iltihabı vb) sonra sında ortaya çıkar.
Kuru kalp dış zarı iltihabı
Kalp dış zarı katmanların arasında sıvı oluşmadan gelişen iltihaba “kuru kalp dış zarı iltihabı” adı verilir.
Belirtileri
Kuru kalp dış zan iltihabı ani ve şiddet li bir yüksek ateş, genel kırıklık, kalp bölgesinde güçlü bir ağn ve solunum güçlüğü (dispne) ile ya da yavaş gelişen hafif belirtilerle ortaya çıkar; bazı olgu larda fark edilmediği de olur. Başlıca üç belirti gözlenir:
Ağrı Şiddeti ve tipi değişkendir; hafif ya da akciğer zan iltihabı (plörezi) ve anjina pektoristeki gibi batıcı ve şiddet li olabilir.
Ateş. Süreklidir, yalnız üremik kalp dış zan iltihabında görülmez, şiddeti değişirse de genellikle yüksektir (39°Cden fazla).
Kalp dış zarında sürtünme sesi. Bazen kalbin üzerine el konarak yapılan
3e bile fark edilir; kalp dış zarının ilti-haplanmasıyla kaygan yüzeyini yitirerek pürtüklü bir yapı edinen katmanlar ara sındaki sürtünme sonucunda ortaya çıkar. Daha seyrek belirtiler ise, yüzeyel solunum biçiminde ortaya çıkan nefes darlığı, sıkıntı ve basmç duygusudur; ge nellikle göğüs kafesinin ağrıya karşı iç güdüsel olarak hareketsizleşmesine bağ lıdır. Daha seyrek olarak kalp kası ya da diyaframın birlikte bozulması ya da so lunum hareketlerini denetleyen vagus sinirinin zedelenmesi sonucunda gelişebi lir; ayrıca hırıltılı öksürük, hıçkırık, kus ma; yutma güçlüğü de görülebilir.
Akut kalp dış zarı iltihabı, kalbi saran ve çok ince iki katmandan oluşan kalp dış zarının akut iltihabıdır. İki katman arasında bir boşluk vardır. Buna kalp dış zarı boşluğu denir. Birbirine yapışık gibi duran katmanlan, yüzeylerini nem li tutan çok az miktardaki bir sıvı ayırır. Bu sıvının varlığı kalbin kasılma ve gevşeme hareketleri sırasında katmanların birbirleri üzerinde kolayca kayabilmelerini sağlar. Akut kalp dış zarı il tihabında, iki katman arasında belirgin miktarda sıvı birikmesi kalbin çalışma sını önemli ölçüde engeller. Bunun so nucunda eksüdalı kalp dış zan iltihabı tablosu gelişir. Bazı olgularda, kalp dış zan iltihabı katmanlar arasında sıvı artı şı oluşmadan ortaya çıkar. Buna kuru kalp dış zan iltihabı denir.
Nedenleri
Kalp dış zan iltihabı değişik hastalıkla rın gidişi sırasında ortaya çıkabilir. Ama en çok romatizmal ateş ve ikincil olarak verem sırasında görülür. Akut eklem romatizmasında kalpteki bozuk luk genellikle kalp dış zarıyla sınırlı kalmaz; bütün kalbe yayılır. Beklenme dik bir biçimde başlar, birlikte akut ek lem romatizmasının başka belirtilen ve yaygın eklem ağrıları görülür.
Vereme bağlı kalp dış zan iltihabı ise genellikle akciğer zarı iltihabıyla birlikte görülür. Verem mikrobu (Koch basili) doğrudan kalbe yerleşmez, ama her zaman bir enfeksiyon odağından kana karışıp kalp yoluyla vücuda yayı lır. Söz konusu olgularda hastalık sin sice başlar ve yavaş ilerler. Bu durum da kalp yeni koşullara uyum sağlayabi lir. Böylece aniden gelişen olgularda hastanın ölümüne neden olabilecek akut kalp yetmezliği tablosu ortaya çıkmaz Kalp dış zarı iltihabı virüs ya da bakteri kökenli başka enfeksiyon hastalıkla rının bir komplikasyonu olarak da gelişe bilir. Bunlar arasında, akciğer iltihabı, bronş-akciğer iltihabı, loğusalık humma sı, yılancık, osteomiyelit (kemik iltihabı), beyin zarı iltihabı, bruselloz sayılabilir.
Zehirleyici ve tahriş edici etkenler de enfeksiyon etkenleri gibi kalp dış zanrı iltihabına yol açabilir; enfeksiyon kö kenli olmadıkları için aseptik kalp dış zan iltihabı adı verilen bu hastalıkların başlıcalan şunlardır:
Üremik kalp dış zan iltihabı. Kandaki azot düzeyini belirgin biçimde yüksel ten böbrek hastalıklan sırasında ortaya çıkar (kronik böbrek iltihabı, nefroskle-roz[böbrek dokusunun sertleşmesi], po-Hkistik böbrek).
Epistenokardiyak kalp dış zan iltiha bı. Kalp dış zarına en yakın kalp kası katmanına yerleşen kalp enfarktüsü ol gularında görülür.
Lenfosarkom ya da lenfogranülom gibi mediyastin (göğsün merkezinde iki akci ğer arasındaki boşluk) tümörlerinin ya yılmasına bağlı kalp dış zan iltihabıdır.
Işın kalp dış zarı iltihabı. Göğüs boşluğundaki organlarda görülen hastalıkların (tiroit bezinin aşırı çalışması, lenfogra nülom, meme ya da yemek borusu tümoru vb) ışınla tedavisi sırasında gelişir. Virüse bağlı olduğu sanılan ama kö keni hâlâ tam olarak bilinemeyen iyi huylu akut kalp dış zan iltihabı ise daha çok gençlerde, özellikle erkeklerde gö rülür. Genellikle bir solunum yolu en feksiyonu (farenjit ,yutak iltihabı, trakeit soluk borusu iltihabı vb) sonra sında ortaya çıkar.
Kuru kalp dış zarı iltihabı
Kalp dış zarı katmanların arasında sıvı oluşmadan gelişen iltihaba “kuru kalp dış zarı iltihabı” adı verilir.
Belirtileri
Kuru kalp dış zan iltihabı ani ve şiddet li bir yüksek ateş, genel kırıklık, kalp bölgesinde güçlü bir ağn ve solunum güçlüğü (dispne) ile ya da yavaş gelişen hafif belirtilerle ortaya çıkar; bazı olgu larda fark edilmediği de olur. Başlıca üç belirti gözlenir:
Ağrı Şiddeti ve tipi değişkendir; hafif ya da akciğer zan iltihabı (plörezi) ve anjina pektoristeki gibi batıcı ve şiddet li olabilir.
Ateş. Süreklidir, yalnız üremik kalp dış zan iltihabında görülmez, şiddeti değişirse de genellikle yüksektir (39°Cden fazla).
Kalp dış zarında sürtünme sesi. Bazen kalbin üzerine el konarak yapılan
3e bile fark edilir; kalp dış zarının ilti-haplanmasıyla kaygan yüzeyini yitirerek pürtüklü bir yapı edinen katmanlar ara sındaki sürtünme sonucunda ortaya çıkar. Daha seyrek belirtiler ise, yüzeyel solunum biçiminde ortaya çıkan nefes darlığı, sıkıntı ve basmç duygusudur; ge nellikle göğüs kafesinin ağrıya karşı iç güdüsel olarak hareketsizleşmesine bağ lıdır. Daha seyrek olarak kalp kası ya da diyaframın birlikte bozulması ya da so lunum hareketlerini denetleyen vagus sinirinin zedelenmesi sonucunda gelişebi lir; ayrıca hırıltılı öksürük, hıçkırık, kus ma; yutma güçlüğü de görülebilir.
