Anasayfa
“Aklınızı ve zekânızı kullanın!” Hz. Muhammed
Beyin Allah’ın insana bağışladığı en değerli hediyedir. İnsanı insan yapan beyindir.
Allah, kafatasımızın içine kedi beyni koysaydı hiçbir bilimsel çalışma yapamazdık ve medeniyetlerden söz edemezdik.
Sultanahmet Camii, Süleymaniye, Boğaz Köprüsü, Süleymaniye Kütüphanesi, Endülüs İslâm Medeniyeti, arabalar, apartmanlar, köprüler, yollar, şehirler, gökdelenler, bilgisayarlar, fotoğraf makineleri, internet… Bunların hepsi, insan beyninin ürünüdür. Başarı veya başarısızlık, insan beyninin ürünüdür.
Başarı ve mutluluğa giden yolda beyni verimli kullanmak en önemli faktördür.
Bill Gates ve arkadaşı Paul Alen, Microsoft yazılımını geliştirerek zengin oldular, babalarından servet veya fabrika miras kalmadı.
Larry Page ve Sergey Brin, Google arama motorunu keşfederek dünyanın en zenginleri listesinde yer aldılar. Sağ beynini aktif ve verimli kullanıp bir buluşa imza atan, başarı kulesinin zirvesine tırmanır.
Yumruk kadar cep telefonunun temel maddeleri, 10-20 liraya alınabilir, fakat bilgi teknolojisi ile donatıldığı zaman bu 10 milyonluk madde, 200-300 lira etmektedir. 10 liralık maddeyi 300, hatta 700 liraya dönüştürmek, bilgi sayesinde ve ancak beyinle mümkündür.
Bilinenin aksine beynin sınırsız öğrenme kapasitesine sahip, öğrenmek insana zevk verir. Bilgi beynin vitaminidir. Öğrenmek, okumak ve beyin faaliyetleri beynimizi geliştirir.
Gelecek, beynini verimli kullananlarındır.
Beyni verimli kullanmak, onu çocukluktan itibaren iyi beslemeye, geliştirmeye ve aktif olarak kullanmaya bağlıdır.
Beyin karşılaştırarak öğrenir. Yeni bilgileri daha önce öğrendikleri ile kıyaslar. Aynı türden bilgileri aynı dosyaya atar. Bilgileri harika bir şekilde arşivler.
Çok bilgisi olan, yeni bilgileri daha kolay öğrenir; çünkü beynin önceki bilgilerle, yenisini kıyaslama imkânı var. Bilgisi az olanların yeni bilgiler öğrenmesi daha zordur. Ama onlar da tekrar yolu ile ve bilgiye önem vererek öğrenme güçlüklerini yenebilirler. Yeni bilgi öğrenmez, önemli bilgileri tekrarlamaz ve beyninizi aktif tutmazsanız, beyin eski bilgileri de arşive kaldırılır ve unutulur.
Einstein’i, sağ beyni etkili kullanmak başarıya götürdü.
Beynin sağ ve sol yarım küreleri farklı fonksiyonlara sahip.
Ünlü bilgin Einstein; “Sağ beyin kutsal bir armağan, sol beyin ise sadık bir hizmetçidir.” der.Resim 29 – Prof. Einstein: “Sağ beynini etkili kullanmak başarı getirir. Hayal kurmayı bilmeli.”
Dünyanın en zeki bilim adamı olduğu kabul edilen Einstein, beynini sadece bilgilerle doldurmuş biri değildi. Okulda iken matematikten sınıfta kaldığı ve hayal kurduğu için üniversiteden atıldığını kayıtlar göstermektedir.
Einstein, görecelik teorisini masa başında otururken değil, yazın bir tepede yatarken buldu.
Yarı kapalı gözlerle yukarı baktığında, güneş ışınları kirpiklerinden içeri süzülmüş ve binlerce ufacık güneş ışını hâlinde dağılmış. Einstein, güneş ışınlarından birine binerse nasıl bir yolculuk yapabileceğini merak etmiş ve hayal gücü ile böyle bir yolculuğa çıkmış. Okullarda öğretilen fizik kurallarına göre böyle bir yolculuk mümkün değil.
Einstein, bu durumdan endişelenmiş ve çalışma masasına dönmüş ve izafiyet teorisin geliştirmiş.
Bundan sonra Einstein, hayal gücünü kullanmanın okuldaki eğitimden daha önemli olduğuna inandı. Beyninde doğan ilhamlara inanarak yeni bir matematik üzerinde çalıştı.
Bu olaydan hareketle şunu söyleyebiliriz:
Einstein, beyin yarım kürelerinin ikisini de etkili şekilde kullandı. Sağ beyni, ona güzel bir hayal yolculuğu yaptırdı. Sol beyin, yeni bir matematik ve fizik formülleri geliştirmek gerektiğini söyledi. İki beyin yarım küresini birlikte kullanmak, Einstein’ı bütün zamanların en önemli bilim adamı yaptı ve tüm zamanların en önemli teorisini ortaya atmasını sağladı. (Aklını En İyi Şekilde Kullan, s.28)
Beyin Yarım Kürelerini Birlikte Kullanın
Beyin Araştırmacısı Tony Buzan, iki yarım küreyi de dengeli ve birlikte kullanmak sayesinde beynin verimli kullanılabileceğini ifade eder. Beyin yarım kürelerinin yaptığı ekinlikleri bilmek ve her iki yarım küreyi bilinçli olarak kullanmak gerekir.
Sağ beyin temel olarak buluş ve icat yapmaya meyillidir, yenilikler tasarlar, hayal kurar, projeler düşünür; müzik, resim, hat, tezhip, mimarî gibi sanatsal etkinliklerde bulunur, duygusal faaliyetleri yönetir, soyut düşünür; dramatize çalışması, pandomim ve tiyatro yapar; rüya görür, hayatta karşılaştığımız problemlere çözüm üretir; çocuk gibi hürdür, sınır ve kural tanımaz; yine bir çocuk kadar saf, temiz ve önyargısızdır.
Sağ beyin bütünü görür, bütünü öğrenmeye meraklıdır, bilgileri sıra ile öğrenen sol beyne göre öğrenmede daha etkili bir güce sahiptir. Hayal kurmak; mucitlerin, sanatçıların, şair, romancı ve hikâyecilerin en güçlü olduğu yöndür.
Sağ beyin resim ve şekillerle öğrenir. Yazarak çalışmak, bir çeşit resim yapmaktır. Bu sebeple yazarak ders çalışmak öğrenmeyi kolaylaştırır.
Ders dinlerken not almak daha kolay öğrenmeyi sağlar.
Grafik çizmek, resim ve şekiller yaparak ders çalışmak, başarıyı artırır.
Yazarken öğrenci, dikkatini konuya daha iyi verir; bu sebeple yazmak etkili bir öğrenme biçimidir.
Sol beyin yarım küresi mantıklı düşünür, gezi, gözlem ve araştırma yapar, kitap okur, okunanlar üzerine düşünür, yazı yazar, resim yapar, konuşmayı yönetir, eleştirir, matematik işlemleri yapar, ölçer ve değerlendirir, bilgiyi beyinde saklar; analiz ve sentez yapar, kuralları önemser; sınırlar koyar, yeniliklere direnir, rahatı sever, sağ beyni kontrol eder, karşı fikirlerle çarpışır.
Okumak, öğrenmek, yazı yazmak veya günlük tutmak, bulmaca veya problem çözmek, dil öğrenmek, matematik çalışmak, şiir veya Kur’an ezberlemek, drama çalışmak, proje tasarlamak sol beyni geliştirir.
Alkol, uyuşturucu ve sigara beyne zarar verir, verimli çalışmayı engeller.
Herkes zekâ geliştirici etkinlikleri yaparak zekâsını geliştirebilir. Günlük olarak beynini kullananlar zekâyı keskinleştirme çalışması yapar. Okumamak ve öğrenmemek, beyni tatile çıkarmaktır; beyin gelişimine zarar verir.
Olumlu düşünmek, zihnimizi iyilik yapmaya yöneltmek, derslerinde başarılı olacağına inanmak, bilinçaltına emir vermektir. Böylece alt beyniniz çalışmaya, iyilik yapmaya, yeni şeyler öğrenmeye odaklanır. Somut hedefler belirlemek ve bunun için çalışmak zihni aktifleştirir.
Her gün yeni bilgiler öğrenmek, beyin etkinlikleri yapmak zekâyı geliştirir.
Yüce Rabbimiz beynimizi öğrenmesi için yaratmış, onun bilgi ile geliştiğini bildiği için kitap göndermiş, okumamızı ve öğrenmemizi emretmiş. Bilgiye, araştırmaya, bilim adamına önem veren toplumlar gelişir.
Beyin geliştirici en önemli etkinlikler şunlardır:
Okumak ve düşünmek.
Ders çalışmak ve yeni bilgiler öğrenmek.
Matematik çalışmak ve problem çözmek.
Ders, konferans, panel, seminer dinlemek.
Deney yapmak.
Spor, yürüyüş, vücut egzersizleri yapmak.Sanat etkinlikleri beyni geliştirir.
Ney üflemek, saz çalmak, müzik dinlemek. (Heawy metal ve gürültülü müzik, beynin çalışma ritmine aykırı, burada klasik, halk ve tasavvuf müziği gibi ruhu dinlendiren müziği kastediyoruz.)
Resim, ebru, tezhip, hat, karikatür çalışmaları yapmak.
Gezmek, yeni mekânlar görmek.
Sevdikleri ile sohbet etmek.
Namaz kılmak, Kur’an okumak, dua etmek.
Yazı yazmak ve konuşma yapmak.
Yabancı dil öğrenmek.
Sûre, dua, şiir, formül ezberlemek.
Bulmaca çözmek.
Elişi, dikiş, nakış, örgü, yemek yapmak vb.
Proje geliştirmek, tasarımlar yapmak.
Keşif, icat, buluş yapmak ve maksatla hayaller kurmak.
Şiir, makale, hikâye, deneme, roman, günlük vb. yazmak.
20. Pandomim, tiyatro, dramatizasyon çalışmaları yapmak.
Günlük olarak, sağ ve sol beyin yarım küresi etkinliklerine dengeli olarak zaman ayırmak, zekâyı daha iyi geliştirmemizi sağlar. Sadece sağ veya sol beyin yarım küresini değil, ikisini de kullanmak gerekir.
Hangi beynimizi daha çok kullandığımızı belirlemek kolay. Elimize bir kâğıt ve kalem alarak her gün yaptığımız faaliyetleri yazın, her faaliyetin hangi beyin etkinliği olduğunu belirleyin, sonra sağ ve sol beyin etkinliklerine ne kadar zaman ayırdığınızı hesaplayın. Böylece hangi beyin etkinliğine ne kadar zaman ayırdığınızı bulun. Hangi beyin etkinliğine daha az zaman ayırıyorsanız onu dengeleyici etkinlikler seçin; sağ ve sol beynin çalışma sürelerini dengeleyin. Beyin gücünü başarılı bir şekilde kullanmak, iki beyin yarım küresini de etkili ve dengeli kullanmaya bağlıdır. Beyin sporları zekâyı geliştirir.
Okul kitapları daha çok sol beyin etkinliğine önem verir. İnsanlar çoğunlukla sol beyin etkinliklerine daha fazla zaman ayırırlar. ABD’de yapılan araştırmalar, uyanıkken insanların % 70 oranında sol beyinlerini % 30 oranında sağ beyinlerini kullandıklarını ortaya koydu. Einstein, ben daha zeki değilim, sadece sağ beynimi daha etkili kullanıyorum, der.
Netice:
Okumaya, öğrenmeye, bilgiye önem vererek beyninizi geliştirin.
İki beyin yarım küresini etkili ve dengeli bir şekilde kullanın.
Her gün yeni şeyler öğrenin, deney, gezi gözlem yapın, tefekkür edin.
Öğrenmeyi, ders çalışmayı, dil öğrenmeyi, problem çözmeyi, proje yapmayı, sporu önemseyin.
Beyin etkinlikleri yapmayı zevk kabul edin.
Beyin Allah’ın insana bağışladığı en değerli hediyedir. İnsanı insan yapan beyindir.
Allah, kafatasımızın içine kedi beyni koysaydı hiçbir bilimsel çalışma yapamazdık ve medeniyetlerden söz edemezdik.
Sultanahmet Camii, Süleymaniye, Boğaz Köprüsü, Süleymaniye Kütüphanesi, Endülüs İslâm Medeniyeti, arabalar, apartmanlar, köprüler, yollar, şehirler, gökdelenler, bilgisayarlar, fotoğraf makineleri, internet… Bunların hepsi, insan beyninin ürünüdür. Başarı veya başarısızlık, insan beyninin ürünüdür.
Başarı ve mutluluğa giden yolda beyni verimli kullanmak en önemli faktördür.
Bill Gates ve arkadaşı Paul Alen, Microsoft yazılımını geliştirerek zengin oldular, babalarından servet veya fabrika miras kalmadı.
Larry Page ve Sergey Brin, Google arama motorunu keşfederek dünyanın en zenginleri listesinde yer aldılar. Sağ beynini aktif ve verimli kullanıp bir buluşa imza atan, başarı kulesinin zirvesine tırmanır.
Yumruk kadar cep telefonunun temel maddeleri, 10-20 liraya alınabilir, fakat bilgi teknolojisi ile donatıldığı zaman bu 10 milyonluk madde, 200-300 lira etmektedir. 10 liralık maddeyi 300, hatta 700 liraya dönüştürmek, bilgi sayesinde ve ancak beyinle mümkündür.
Bilinenin aksine beynin sınırsız öğrenme kapasitesine sahip, öğrenmek insana zevk verir. Bilgi beynin vitaminidir. Öğrenmek, okumak ve beyin faaliyetleri beynimizi geliştirir.
Gelecek, beynini verimli kullananlarındır.
Beyni verimli kullanmak, onu çocukluktan itibaren iyi beslemeye, geliştirmeye ve aktif olarak kullanmaya bağlıdır.
Beyin karşılaştırarak öğrenir. Yeni bilgileri daha önce öğrendikleri ile kıyaslar. Aynı türden bilgileri aynı dosyaya atar. Bilgileri harika bir şekilde arşivler.
Çok bilgisi olan, yeni bilgileri daha kolay öğrenir; çünkü beynin önceki bilgilerle, yenisini kıyaslama imkânı var. Bilgisi az olanların yeni bilgiler öğrenmesi daha zordur. Ama onlar da tekrar yolu ile ve bilgiye önem vererek öğrenme güçlüklerini yenebilirler. Yeni bilgi öğrenmez, önemli bilgileri tekrarlamaz ve beyninizi aktif tutmazsanız, beyin eski bilgileri de arşive kaldırılır ve unutulur.
Einstein’i, sağ beyni etkili kullanmak başarıya götürdü.
Beynin sağ ve sol yarım küreleri farklı fonksiyonlara sahip.
Ünlü bilgin Einstein; “Sağ beyin kutsal bir armağan, sol beyin ise sadık bir hizmetçidir.” der.Resim 29 – Prof. Einstein: “Sağ beynini etkili kullanmak başarı getirir. Hayal kurmayı bilmeli.”
Dünyanın en zeki bilim adamı olduğu kabul edilen Einstein, beynini sadece bilgilerle doldurmuş biri değildi. Okulda iken matematikten sınıfta kaldığı ve hayal kurduğu için üniversiteden atıldığını kayıtlar göstermektedir.
Einstein, görecelik teorisini masa başında otururken değil, yazın bir tepede yatarken buldu.
Yarı kapalı gözlerle yukarı baktığında, güneş ışınları kirpiklerinden içeri süzülmüş ve binlerce ufacık güneş ışını hâlinde dağılmış. Einstein, güneş ışınlarından birine binerse nasıl bir yolculuk yapabileceğini merak etmiş ve hayal gücü ile böyle bir yolculuğa çıkmış. Okullarda öğretilen fizik kurallarına göre böyle bir yolculuk mümkün değil.
Einstein, bu durumdan endişelenmiş ve çalışma masasına dönmüş ve izafiyet teorisin geliştirmiş.
Bundan sonra Einstein, hayal gücünü kullanmanın okuldaki eğitimden daha önemli olduğuna inandı. Beyninde doğan ilhamlara inanarak yeni bir matematik üzerinde çalıştı.
Bu olaydan hareketle şunu söyleyebiliriz:
Einstein, beyin yarım kürelerinin ikisini de etkili şekilde kullandı. Sağ beyni, ona güzel bir hayal yolculuğu yaptırdı. Sol beyin, yeni bir matematik ve fizik formülleri geliştirmek gerektiğini söyledi. İki beyin yarım küresini birlikte kullanmak, Einstein’ı bütün zamanların en önemli bilim adamı yaptı ve tüm zamanların en önemli teorisini ortaya atmasını sağladı. (Aklını En İyi Şekilde Kullan, s.28)
Beyin Yarım Kürelerini Birlikte Kullanın
Beyin Araştırmacısı Tony Buzan, iki yarım küreyi de dengeli ve birlikte kullanmak sayesinde beynin verimli kullanılabileceğini ifade eder. Beyin yarım kürelerinin yaptığı ekinlikleri bilmek ve her iki yarım küreyi bilinçli olarak kullanmak gerekir.
Sağ beyin temel olarak buluş ve icat yapmaya meyillidir, yenilikler tasarlar, hayal kurar, projeler düşünür; müzik, resim, hat, tezhip, mimarî gibi sanatsal etkinliklerde bulunur, duygusal faaliyetleri yönetir, soyut düşünür; dramatize çalışması, pandomim ve tiyatro yapar; rüya görür, hayatta karşılaştığımız problemlere çözüm üretir; çocuk gibi hürdür, sınır ve kural tanımaz; yine bir çocuk kadar saf, temiz ve önyargısızdır.
Sağ beyin bütünü görür, bütünü öğrenmeye meraklıdır, bilgileri sıra ile öğrenen sol beyne göre öğrenmede daha etkili bir güce sahiptir. Hayal kurmak; mucitlerin, sanatçıların, şair, romancı ve hikâyecilerin en güçlü olduğu yöndür.
Sağ beyin resim ve şekillerle öğrenir. Yazarak çalışmak, bir çeşit resim yapmaktır. Bu sebeple yazarak ders çalışmak öğrenmeyi kolaylaştırır.
Ders dinlerken not almak daha kolay öğrenmeyi sağlar.
Grafik çizmek, resim ve şekiller yaparak ders çalışmak, başarıyı artırır.
Yazarken öğrenci, dikkatini konuya daha iyi verir; bu sebeple yazmak etkili bir öğrenme biçimidir.
Sol beyin yarım küresi mantıklı düşünür, gezi, gözlem ve araştırma yapar, kitap okur, okunanlar üzerine düşünür, yazı yazar, resim yapar, konuşmayı yönetir, eleştirir, matematik işlemleri yapar, ölçer ve değerlendirir, bilgiyi beyinde saklar; analiz ve sentez yapar, kuralları önemser; sınırlar koyar, yeniliklere direnir, rahatı sever, sağ beyni kontrol eder, karşı fikirlerle çarpışır.
Okumak, öğrenmek, yazı yazmak veya günlük tutmak, bulmaca veya problem çözmek, dil öğrenmek, matematik çalışmak, şiir veya Kur’an ezberlemek, drama çalışmak, proje tasarlamak sol beyni geliştirir.
Alkol, uyuşturucu ve sigara beyne zarar verir, verimli çalışmayı engeller.
Herkes zekâ geliştirici etkinlikleri yaparak zekâsını geliştirebilir. Günlük olarak beynini kullananlar zekâyı keskinleştirme çalışması yapar. Okumamak ve öğrenmemek, beyni tatile çıkarmaktır; beyin gelişimine zarar verir.
Olumlu düşünmek, zihnimizi iyilik yapmaya yöneltmek, derslerinde başarılı olacağına inanmak, bilinçaltına emir vermektir. Böylece alt beyniniz çalışmaya, iyilik yapmaya, yeni şeyler öğrenmeye odaklanır. Somut hedefler belirlemek ve bunun için çalışmak zihni aktifleştirir.
Her gün yeni bilgiler öğrenmek, beyin etkinlikleri yapmak zekâyı geliştirir.
Yüce Rabbimiz beynimizi öğrenmesi için yaratmış, onun bilgi ile geliştiğini bildiği için kitap göndermiş, okumamızı ve öğrenmemizi emretmiş. Bilgiye, araştırmaya, bilim adamına önem veren toplumlar gelişir.
Beyin geliştirici en önemli etkinlikler şunlardır:
Okumak ve düşünmek.
Ders çalışmak ve yeni bilgiler öğrenmek.
Matematik çalışmak ve problem çözmek.
Ders, konferans, panel, seminer dinlemek.
Deney yapmak.
Spor, yürüyüş, vücut egzersizleri yapmak.Sanat etkinlikleri beyni geliştirir.
Ney üflemek, saz çalmak, müzik dinlemek. (Heawy metal ve gürültülü müzik, beynin çalışma ritmine aykırı, burada klasik, halk ve tasavvuf müziği gibi ruhu dinlendiren müziği kastediyoruz.)
Resim, ebru, tezhip, hat, karikatür çalışmaları yapmak.
Gezmek, yeni mekânlar görmek.
Sevdikleri ile sohbet etmek.
Namaz kılmak, Kur’an okumak, dua etmek.
Yazı yazmak ve konuşma yapmak.
Yabancı dil öğrenmek.
Sûre, dua, şiir, formül ezberlemek.
Bulmaca çözmek.
Elişi, dikiş, nakış, örgü, yemek yapmak vb.
Proje geliştirmek, tasarımlar yapmak.
Keşif, icat, buluş yapmak ve maksatla hayaller kurmak.
Şiir, makale, hikâye, deneme, roman, günlük vb. yazmak.
20. Pandomim, tiyatro, dramatizasyon çalışmaları yapmak.
Günlük olarak, sağ ve sol beyin yarım küresi etkinliklerine dengeli olarak zaman ayırmak, zekâyı daha iyi geliştirmemizi sağlar. Sadece sağ veya sol beyin yarım küresini değil, ikisini de kullanmak gerekir.
Hangi beynimizi daha çok kullandığımızı belirlemek kolay. Elimize bir kâğıt ve kalem alarak her gün yaptığımız faaliyetleri yazın, her faaliyetin hangi beyin etkinliği olduğunu belirleyin, sonra sağ ve sol beyin etkinliklerine ne kadar zaman ayırdığınızı hesaplayın. Böylece hangi beyin etkinliğine ne kadar zaman ayırdığınızı bulun. Hangi beyin etkinliğine daha az zaman ayırıyorsanız onu dengeleyici etkinlikler seçin; sağ ve sol beynin çalışma sürelerini dengeleyin. Beyin gücünü başarılı bir şekilde kullanmak, iki beyin yarım küresini de etkili ve dengeli kullanmaya bağlıdır. Beyin sporları zekâyı geliştirir.
Okul kitapları daha çok sol beyin etkinliğine önem verir. İnsanlar çoğunlukla sol beyin etkinliklerine daha fazla zaman ayırırlar. ABD’de yapılan araştırmalar, uyanıkken insanların % 70 oranında sol beyinlerini % 30 oranında sağ beyinlerini kullandıklarını ortaya koydu. Einstein, ben daha zeki değilim, sadece sağ beynimi daha etkili kullanıyorum, der.
Netice:
Okumaya, öğrenmeye, bilgiye önem vererek beyninizi geliştirin.
İki beyin yarım küresini etkili ve dengeli bir şekilde kullanın.
Her gün yeni şeyler öğrenin, deney, gezi gözlem yapın, tefekkür edin.
Öğrenmeyi, ders çalışmayı, dil öğrenmeyi, problem çözmeyi, proje yapmayı, sporu önemseyin.
Beyin etkinlikleri yapmayı zevk kabul edin.
